|
1- پاکیزه باشد؛ قال رسول الله صلّی اللّه علیه و آله: ثلاث من ابواب البر: سخأ النفس
و طیب الکلام و الصبر علی الاذی. محاسن / ۱ / ۶۶
سه چیز است که از جمله راهها و درهای نیکی
است: بخشندگی و سخاوت، خوبی گفتار و صبوری در مقابل آزارها
۲ - زیبا باشد؛ قال علی علیه السلام: اجملوا فی الخطاب
تسمعواجمیل الجواب.
غررالحکم /۲۵۶۸
در گفتار خود اختصار را پیشه کنید تا
جوابهای نیکو بشنوید.
۳- خریدار داشته باشد؛ قال علی
علیه السلام: لا تتکلّمن اذا لم تجد للکلام موقعا.غررالحکم / ۱۰۲۷۴
هرگاه برای حرف خود جایی نمیبینی حرف نزن
۴ - نرم و ملایم باشد؛ قال علی علیه
السلام: عوّد لسانک لین الکلام و بذل السلام یکثر محبّوک و یقلّ مبغوضک. غرر الحکم
/ ۶۲۳۱
زبانت را به گفتار نرم بگردان و سلام را
هدیه کن تا دوستدارانت زیاد و دشمنانت کم شوند.
۵- از روی علم و آگاهی باشد؛ قال علی علیه السلام: لا تقل بما لا تعلم فتتّهم باخبارک بما تعلم.غرر
الحکم / ۱۰۴۲۶
۶ - بی فایده نباشد؛ قال رسول الله صلّی
اللّه علیه و آله: من حسن اسلام المرء ترکه الکلام فیما لا یعنیه. بحار / ۲۸ / ۱۳۶
از نشانههای خوبی ایمانِ شخص این است که
ایمانش او را از کلامی که سودی برایش ندارد باز دارد.
۷- مستهجن نباشد؛ قال علی
علیه السلام: ایاک و مستهجن الکلام فانه یوغر القلوب.غرر الحکم / ۲۶۷۵
از کلام مستهجن بپرهیز که قلبها را به
دشمنی و کینه میاندازد.
۸- پاسخ آن انسان را ناراحت ننماید؛ قال علی علیه السلام: لا تقولنّ ما یسئوک جوابه.غرر الحکم / ۱۰۱۵۵
حرفی که جوابش ناراحتت میکند را نگو
بر اساس یافته های پژوهشی، هفت عنصر زیر ، فصل مشترک فرهنگ بومی کشورمان در دوره های مختلف،
بخصوص دوره اسلامی در حوزه روابط انسانی محسوب می شود که با نام مخفف (عمق تماس) معرفی می شود.
1 .عدالت: Justice قدرت، امانت نزد حاکمان
است و باید صرف برقراری عدالت و ایجاد فرصت های برابر برای رشد همه مردم شود.
2. مشورت: Consulation
همه چیز را همه کس دانند و استفاده از دانش دیگران شرط عقل است.
3. قدرشناسی: Appreciation
در آموزه های دینی و قرآنی، کسی که کار نیکو می کند با کسی که کار نیکو نمی کند
برابر نیست و تشویق و قدردانی از کار نیکو، لازمه ایجاد انگیزش در نیروی انسانی
است.به طوری که طبق حدیث شریف نبوی(ص) لا یشکر الله من لا یشکر الناس. (من
لا یحضره الفقیه، ج 4 ، ص 380)
4. تواضع: Humility کرامت همه انسان ها برابر است و
باید رفتار مدیران با زیردستان متواضعانه و در عین حال همراه با قاطعیت باشد.
5. مردمی بودن : popularist
کاهش فاصله قدرت و وجود ارتباط مؤثر و رابطه اقناعی با مردم، از ویژگی های مدیر و
رهبر است ، این روش باعث پایداری قدرت ، بهر ه وری نیروی انسانی و پیشرفت می شود نظام
حکومتی در اسلام بر همین پایه استوار است.
6. اخوت اسلامی: Islamic Brotherhood
آموزه هایی همچون " انما المؤمنون اخوه " ، " تعاونوا علی البر و
التقوی " و "سنت عقد اخوت " ، راهنمای اسلامی ایجاد بهترین و
صمیمانه ترین رابطه انسانی یعنی رابطه برادری درمیان مردم است که با ترویج
صداقت، اعتماد، همدلی وهم افزائی و نهایتاً باعث ایجاد بهره وری و پیشرفت در جامعه
میگردد.
7. سعه صدر: Tolerance مردم داری، مهرورزی، مدارا با
مغلوبین و اصل تغافل در مقابل اشتباهات سهوی افراد ، از رموز موفقیت در مدیریت
ورهبری است.