مصادیق تفریح در مدیریت زمان

مصادیق تفریح و سرگرمى سالم در مدیریت زمان

تفریحات سالم که اسلام روى آنها تأکید داردعبارتند از:

ـ تیراندازى

تیراندازى، تفریح و سرگرمى مورد تأکید اسلام است، این تفریح جنبه آموزشى نیز دارد، و با توجه به‏اینکه در اسلام بر آمادگى دفاعى امت اسلامى تأکید شده است، لذا به تیر اندازى ارزش فراوانى داده شده است.

در حدیث آمده است که حضرت رسول (ص) راجع به آیه

و اعدوا لهم ما استطعتم من قوه  بیان داشتند: مراد از «قوه» تیراندازى است  .

در روایت، تیراندازى بعنوان موهبت و نعمتى از خدا معرفى شده است.پیامبر اکرم (ص) مى‏فرماید : هر که تیراندازى آموخته باشد و سپس آن را از بى علاقگى رها سازد، نعمتى را کفران کرده است  .

ـ شنا

شنا یکى از مفرحترین و مؤثرترین ورزشها است، بسیارى از بیمارى‏هاى جسمى و روحى بر اثر همین ورزش و تفریح از بین مى‏روند.

در اسلام نیز بر این ورزش و تفریح تأکید شده است.چنانچه پیامبر اکرم (ص) مى‏فرماید: «فرزندانتان را شنا و تیراندازى یاد بدهید  .

ـ اسب‏سوارى

سوارکارى، یکى دیگر از تفریحات مورد تأکید اسلام است.و در صدر اسلام به عنوان یکى از هنرهاى رزمى مطرح بوده است.از رسول اسلام (ص) نقل است که فرمودند: اسب‏سوارى و تیراندازى بیاموزید  .

و در حدیث دیگرى آمده است که پیامبر اکرم (ص) مسابقه اسب‏دوانى در مدینه اجرا نمودند و مسافت را بین حصباء یا حفیاء و مسجد بنى رزیق معین کرد و براى برنده اول، دوم و سوم یک درخت خرما جائزه قرار دادند  .

ـ شکار

شکار تفریح خوب و سالمى است به شرط آن که در انجام آن، رعایت مسائل حکومتى و قانونى شده باشد.از امام صادق (ع) سئوال شد: اگر کسى به شکار برود و هدفش از این کار صحت مزاح و تفریح باشد، چه حکمى دارد؟

ایشان فرمودند: اشکالى ندارد مگر اینکه بنظر لهو و بیهودگى باشد  .

ـ سفر

سفر و یا به قولى، عوض کردن آب و هوا، از تفریحات سالم و مؤثر در تجدید روحیه و آماده شدن براى فعالیت مجدد است.

پیامبر اکرم (ص) مى‏فرماید: سفر کنید تا به صحت و سلامت باشید و سفر کنید که به سود مى‏رسید  .

و در سیره امام صادق (ع) مى‏خوانیم: عمرو بن حرث گوید: روزى عزم شرفیابى به حضور امام صادق (ع) را نمودم.آن حضرت را در خانه برادرش که ظاهرا بیرون شهر بود، یافتم از ایشان پرسیدم: به چه منظور اینجا آمده‏اید؟ فرمود: جهت تفریح و تغییر آب و هوا  .

سفر مایه بدست آوردن آموخته‏هاى فراوان است، آشنا شدن با فرهنگ ها و آداب اجتماعى، با مسافرت بهتر و راحت تر حاصل مى‏آید.

قرآن کریم به جنبه آموختن، در سفر اهتمام ورزیده، و در موارد فراوانى مردم را به سیر و سفر ترغیب فرموده است ولى بعد از امر به مسافرت، دستور عبرت را بعنوان فلسفه مسافرت بیان فرموده است نظیر:

در زمین مسافرت کنید و نگاه کنید که خداوند چگونه زمین و مخلوقات را آفریده است و دریابید که چگونه شما را دوباره زنده خواهد کرد  .

ـ دیدار با دوستان

امام صادق (ع) در توصیف دیدار با دوستان مى‏فرماید: دیدار دوستان مایه شکفتگى و انبساط روح و بارور نمودن عقل است؛ هر چند مدتى کوتاه باشد  .

ـ مزاح، شوخى و خنده

تفریح مفیدى است، و مایه انبساط خاطر مى‏گردد، به شرط اینکه حقوق دیگران مراعات گردد .خنده را درمان خیلى از دردها شمرده‏اند و مزاج با همراهى آن است که مفرح مى‏گردد.ولى نباید غافل بود که خنده زیاد از نظر اسلام نهى شده است.پیامبر اکرم (ص) مى‏فرماید: «خنده زیاد دل را مى‏میراند» .

و امام صادق (ع) مى‏فرماید: داود پیامبر به فرزندش سلیمان فرمود: از زیاد خندیدن بپرهیز، که خنده زیاد بنده را در قیامت تهیدست مى‏گرداند  .

در سیره پیامبر اکرم (ص) و ائمه دین (ع)، گاه به مزاح و شوخیهایى بر مى‏خوریم که آنها انجام داده‏اند.شهید ثانى در کتاب کشف الریبه از حسین بن سعید روایت کرده است که: به امام صادق (ع) عرض کردم: فدایت گردم آیا رسول خدا (ص) با کسى مزاح مى‏کرد؟ امام (ع) فرمودند: از رأفت و مهر آن حضرت، یکى همین بود که با اصحاب خود مزاح مى‏کرد، تا عظمت و بزرگیش دل آنها را نگیرد، که بتوانند به او نگاه کنند و حوائج خود را بازگویند.

امام (ع) ادامه دادند که: رسول خدا وقتى یکى از اصحاب را غصه‏دار و مغموم مى‏دید، با مزاح کردن او را مسرور مى‏ساخت  .

امام باقر (ع) مى‏فرمایند: خداى عز و جل، آنکس را که میان جمعى شوخى کند دوست دارد، در صورتى که به فحش نیانجامد  .

با توجه به روایات گذشته مى‏توان نتیجه گرفت که، ذم و نهى از شوخى که در برخى روایات آمده، افراط در مزاح است، که به خرد شدن انسان مى‏انجامد.

البته مى‏توان گفت هر تفریحى اصول و شرائط کلى تفریح سالم را داشته باشد مى تواند بعنوان تفریح‏مورد نظر اسلام معرفى گردد، ولو اینکه ما روایتى در آن زمینه نداشته باشیم.تفریحاتى نظیر مسابقات دو، فوتبال، والیبال و...با عنایت به دارا بودن شرائط فوق، و پیراسته از آلوده گیهاى جانبى، تفریحاتى مفید و مورد تأیید هستند.